Nowe stopnie, część 2: PHM

Przewodniku! Złóż sobie postanowienie noworoczne: otworzę próbę na podharcmistrza. Nowe wymagania (klik! ładna wersja) gwarantują ekscytujące wyzwania.

Zobaczmy, jak zmieniła się idea stopnia (stare, nowe, usunięte).

Określa kierunki swojego rozwoju i je realizuje. Pracuje nad własnymi słabościami, przełamując je. Swoją postawą propaguje harcerski system wartości. Przykładem osobistym świadomie i pozytywnie oddziałuje na otoczenie. Rozumie ludzi i otaczającą go rzeczywistość – reaguje na ich potrzeby. Systematycznie stosuje służbę jako narzędzie harcerskiej pracy wychowawczej. Potrafi zauważyć sytuacje problemowe i je rozwiązywać. Umie spojrzeć na nie szerzej, niż tylko z perspektywy własnego środowiska. Buduje swój autorytet. Doskonali swą wiedzę i umiejętności wychowawcze. Dzieli się nimi z kadrą. Świadomie i konsekwentnie stosuje metodę harcerską. Pracuje w zespole instruktorskim. Ma własny pogląd na sprawy nurtujące jego środowisko harcerskie. Wzmacnia tożsamość harcerstwa.

Ponownie wybijają się dwie rzeczy: świadome stosowanie metody harcerskiej, której niezbędnym elementem jest przykład własny (stąd nacisk na wyniki pracy nad sobą i pozytywne podejście) oraz praca ze służbą, nacisk na bycie pożytecznym dla innych ludzi. Przekłada się to na nowe wymagania:

• 4. W swojej pracy instruktorskiej świadomie wykorzystuje służbę.
  
  Piękne wymaganie, które pozwoli odzyskać harcerstwu etos rycerskości, pomocy potrzebującym, sprawiania dobrych uczynków. Skauci - zwiadowcy - właśnie takie sytuacje mieli dostrzegać przez cały czas; stąd też Bear Grylls określa nas, jako "Globalną Armię Dobra". Zasłużmy na to określenie naszymi działaniami.
• 5. Wykazał się umiejętnością pracy w zespole, komunikowania się oraz motywowania innych. Zrealizował zadanie instruktorskie na poziomie szczepu lub hufca.Mamy tu lekkie modyfikacje, które są zgodne z "odmłodzeniem" stopni. Podharcmistrza realizuje drużynowy; naturalnym polem jego rozwoju jest szczep i hufiec. Dobrym zadaniem byłoby zorganizowanie bazy/trasy szczepu na Rajd Arsenał, członkostwo w sztabie rajdu namiestnictwa (lub lepiej: jego prowadzenie, np. zrobienie Rajdu Orlim Szlakiem).
• 8. Świadomie stosuje "System pracy z kadrą"
  
  Chodzi o upowszechnianie standardów przyjętych w harcerstwie. Z grubsza można je sprowadzić do tego, że funkcje mają obejmować osoby do tego przygotowane, przeszkolone (ukończony kurs), z odpowiednimi stopniami. Jakże często zdarza się porzucenie drużyny lub szczepu, które zmusza młodszych, często bez żadnego przygotowania, do przejęcia funkcji. W Zobowiązaniu Instruktorskim jest mowa o wychowaniu następcy i ten punkt jest tego konsekwencją.
  
  Uwaga: w 2017 roku dokument "System pracy z kadrą" będzie zmieniany, linkuję obecnie obowiązującą wersję.
• 9. Pracuje nad swoją postawą instruktorską. Doskonali swoje umiejętności harcerskie i instruktorskie - w trakcie próby brał udział w minimum 2 wybranych formach kształceniowych.
  
  Lekka zmiana akcentów: rozwój nie tylko wiedzy i umiejętności, ale także praca nad własną postawą, którą to mamy przyciągać do harcerstwa i oddziaływać na wychowanków naturalnie i pośrednio. Warunki zamknięcia próby precyzują, że kurs podharcmistrzowski jest obowiązkowy (polecam tajemniczy HAKAN!). Druga forma może być natomiast dowolna i spodziewam się, że w próbach będziemy mieli wiele ciekawych propozycji, bo nasi instruktorzy potrafią zajmować się wszystkim od żonglerki, po jazdę konną. I te zainteresowania jak najbardziej warto wplatać w harcerstwo!
• 13. Orientuje się w historii i aktualnej sytuacji harcerstwa. Korzysta z harcerskiej literatury i mediów. Przeczytał minimum 3 wybrane książki harcerskie.
  
  Polityczne zaangażowanie harcerstwa przedwojennego. "Przejmowanie" harcerstwa w PRL. Spory o harcerstwo u progu lat 90. Dyskusje o zmianie Prawa i Przyrzeczenia. Sprawa dh. Adama Mazguły. Wypracowanie rzetelnej opinii na te i inne tematy wymaga szerszej wiedzy, niezbędnej świadomemu instruktorowi przede wszystkim po to, by potrafił poprowadzić rozmowę na ten temat z zaciekawionym/zaniepokojonym rodzicem, ale także po to, by móc podejmować rozsądne decyzje w momencie, gdy przyjdzie nam wybrać między jakimś nowym tekstem Prawa, a starym.
  
  Spotkałem się z krytyką terminu "książki harcerskie", ale wydaje mi się przesadzona. Chodzi o książki pisane przez i dla harcerzy, o naszej historii, ale też przyszłości. Spory o metodę i metodykę. Jestem zdania, że książki te powinny uzupełniać się z pozostałymi wymaganiami: wspierać nas w ich realizacji. W razie trudności z wyborem tytułu, chętnie pomogę.
• 14. Wykazał się znajomością przepisów finansowych i organizacyjnych oraz zasad prowadzenia obozu harcerskiego odpowiadających wymaganiom stawiany kierownikom wypoczynku.
  
  Podharcmistrz to oczywiście i komendant obozu, to wiadomo. Nowością jest to, że znać trzeba wszystkie przepisy, które regulują np. pracę szczepu, albo zespołu hufca. Bycie na bieżąco to oczywistość w dynamicznej organizacji dla młodzieży.
• 15. Wykazał się umiejętnością pozyskiwania środków na działalność harcerską.
  
  W stosunku do poprzedniej wersji tego wymagania, mamy tu uproszczenie. Poprzednie precyzowały, że zdobywane środki miały pochodzić od samorządów; teraz obowiązuje zasada "nieważny sposób, ważny efekt". Ale bez kradzieży, proszę ;-)

Nowe wymagania oficjalnie obowiązują od 1 stycznia 2017 roku! Wkrótce część trzecia: nowe wymagania prób harcmistrzowskich.